Rola transportu publicznego w świetle pakietu "Fit for 55" i perspektywy roku 2050

Realizacja scenariusza uwzględniającego wprowadzenie zakazu sprzedaży spalinowych samochodów osobowych od 2035 roku (zgodnie z pakietem „Fit for 55”) wymaga wprowadzenia do użytku znacznej liczby osobowych samochodów elektrycznych. Dodatkowy koszt zakupu pojazdów elektrycznych w stosunku do ambitnego scenariusza neutralności będzie stanowił istotne obciążenie dla konsumentów i firm. Poniżej prezentujemy wybrane dane z raportu:

Większy rozwój transportu publicznego umożliwi zmniejszenie zapotrzebowania na samochody elektryczne o 1 mln sztuk w 2050 roku na rzecz podróży koleją i autobusami. Taka substytucja
będzie możliwa po obniżeniu kosztów transportu publicznego. W 2030 r. o –17% dla transportu drogowego i o – 13% dla kolei. Natomiast w 2050 r. odpowiednio o -37% i o – 35% w stosunku do scenariusza bez promowania transportu publicznego. Promowanie transportu publicznego będzie wymagało ok. 7 mld euro dodatkowych nakładów w przypadku kolei i ok. 40 mld EUR w przypadku autobusów w okresie 2025-2050.

Wzrost aktywności pasażerskiej i wykorzystania technologii zeroemisyjnych przełoży się na
istotny wzrost zapotrzebowania na energię elektryczną. W najambitniejszym scenariuszu transport pasażerski będzie zużywał w Polsce ok. 8 TWh i 34 TWh energii elektrycznej, odpowiednio w 2030 i 2050 r.

Wykorzystanie technologii wodorowych w transporcie publicznym będzie istotne od roku 2030. W pierwszej kolejności będzie dotyczyło głównie autobusów miejskich. W scenariuszu NEU_PUBLIC_55 do 2050 roku zapotrzebowanie na wodór w Polsce w transporcie pasażerskim sięgnie poziomu ok. 57 kt.

Wprowadzenie zakazu sprzedaży spalinowych samochodów osobowych od 2035 r. (wg pakietu „Fit for 55”) i równoczesne promowanie transportu zbiorowego wpłyną na znaczące redukcje emisji. W 2050 r. emisje w transporcie pasażerskim zostaną obniżone do ok. 8 Mt CO2.

W najambitniejszym badanym scenariuszu redukcja emisji CO2 w transporcie pasażerskim w Polsce w 2050 r. względem roku 2020 wynosi ok. 74%. Głównymi źródłami emisji w krajowym transporcie pasażerskim w 2050 r. pozostaną samochody osobowe oraz lotnictwo (3,1 Mt samochody osobowe, 3,8 Mt lotnictwo).

Sytuacja gospodarcza w Polsce ma istotny wpływ na tempo zachodzących zmian w sektorze transportowym. Wielkość PKB będzie miała wpływ na zapotrzebowanie na pracę przewozową i liczbę pasażerokilometrów a inwestycje w nowe technologie będą wpływać na wartość konsumpcji gospodarstw domowych. W scenariuszu neutralności w latach 2030-2050 średnie roczne tempo wzrostu PKB wynosi ok. 0,2 punktu procentowego (p.p.) – wzrost z 634 do 861 mld euro. Natomiast wartość konsumpcji gospodarstw domowych zwiększa się w okresie 2030 – 2050 z ok. 355 do 523 mld euro.