Komunikat 04/2021 na temat zagrożeń miast wobec kryzysu klimatycznego
Miejskie wyspy ciepła i ekstremalne zjawiska pogodowe jako zagrożenia miast
Raport z dnia: 04/11/2021
Opublikowany przez Fundację Promocji Pojazdów Elektrycznych w lutym 2022 roku raport dotyczący silników typu diesel stawia sobie za cel przedstawienie aktualnych danych związanych z emisją zanieczyszczeń powietrza przez pojazdy z silnikiem diesla w Polsce oraz podsumowanie ich negatywnego wpływu na jakość powietrza oraz zdrowie mieszkańców Polski. Raport ma za zadanie dostarczyć argumentów za systemowymi rozwiązaniami ograniczającymi liczbę diesli na drogach. Zgromadzona tu wiedza ma też przyczynić się do większej świadomości społecznej i pobudzić debatę na temat polityki państwa w tym zakresie. Raport skupia się na aspektach związanych ze zdrowiem publicznym i ochroną środowiska naturalnego.
Raport z dnia: 10/02/2022
11/11/2022
Fundacja Promocji Pojazdów Elektrycznych
Olga Plesińska, Hubert Różyk
53
polski
Najważniejsze wnioski
Pojazdy napędzane silnikiem diesla mają największy wpływ na wzrost emisji tlenków azotu z transportu w Polsce w ostatnich latach. Po skandalu Dieselgate wiedza o ich negatywnym wpływie na zdrowie i środowisko jest bezsprzeczna – wskazuje FPPE. Mimo to, nadal pojazdy te są obecne na polskich drogach, a ich właściciele nie ponoszą kosztów zanieczyszczania środowiska i negatywnego wpływu na zdrowie publiczne, ponieważ koszty te nie są uwzględnione w cenie paliwa czy pojazdu. By pobudzić debatę publiczną na ten temat, FPPE przedstawia m.in. następujące tezy:
Emisje z pojazdów napędzanych silnikiem wysokoprężnym (diesla) zostały uznane za rakotwórcze przez WHO. Są źródłem zanieczyszczeń wpływających na zaostrzenie chorób układu oddechowego, obniżają pojemność płuc u małych dzieci, przyczyniają się do zwiększonej zachorowalności na demencję i chorobę Alzheimera. Diesle emitują wszystkie zanieczyszczenia typowe dla źródeł komunikacyjnych (zanieczyszczenia liniowe), jednak szkodliwych dla zdrowia substancji pyłowych i gazowych jest znacznie więcej niż w przypadku pojazdów benzynowych.
37% pojazdów zarejestrowanych w Polsce ma silnik diesla (2019). W segmencie samochodów osobowych diesle stanowią 1⁄3 wszystkich aut. Po polskich drogach jeżdżą stare i w dużym stopniu wyeksploatowane diesle – według raportu NIK, ok. 72% przebadanych diesli spełniających normę Euro 4 przekraczało limit emisji NOX (tlenków azotu). Średni wiek samochodu osobowego w Polsce wynosi 14 lat, statystyczny diesel powinien więc spełniać normę Euro 4.
Plagą wśród zwłaszcza nowszych pojazdów osobowych z silnikiem diesla, jest wycinanie filtrów cząstek stałych (DPF) i dezaktywacja systemu recyrkulacji spalin (EGR), czyli układów mających za zadanie zmniejszenie emisji cząstek stałych (pyłów). Nie znamy również rzeczywistej skali oddziaływania emisji z pojazdów na stan jakości powietrza – system monitoringu powietrza w zakresie emisji ze źródeł komunikacyjnych jest niedostateczny, jedynie nieliczne stacje pomiarowe posiadają urządzenia do ciągłych pomiarów tlenków azotu.
Diesle w dużo większym stopniu przyczyniają się do złej jakości powietrza w porównaniu do silników benzynowych. Typowy pojazd z silnikiem diesla emituje około 10 razy więcej tlenków azotu (NOx), niż jego odpowiednik z silnikiem benzynowym. Badania pokazują, że emisje tlenków azotu z samochodów z napędem diesla zwykle pięciokrotnie przekraczają dopuszczalny poziom określony w normach emisji EURO.
Brakuje w Polsce systemowych rozwiązań zniechęcających do korzystania z pojazdów z silnikami wysokoprężnymi takich jak odpowiednie opodatkowanie, które odzwierciedlałoby koszty środowiskowe i zdrowotne użytkowania pojazdu z takimi silnikami. Cena starych diesli jest bardzo niska. Starsze pojazdy, których chętnie pozbywają się obywatele i firmy z zachodniej części Europy, nadal płyną szerokim strumieniem do naszego kraju. Ponieważ stawka akcyzy w polskim systemie zależy wyłącznie od wartości rynkowej pojazdu i pojemności skokowej silnika, a nie od jego emisyjności, to nadal znajdują one nabywców w naszym kraju. Natomiast koszty zanieczyszczenia powietrza, hałasu etc. ponosimy wszyscy.
W każdej sekundzie na europejskich drogach 41 diesli przechodzi procedurę wypalania filtru DPF, co powoduje nawet 1000-krotnie wyższą emisję od poziomów dopuszczalnych w normach Euro. Proces ten zachodzi również podczas jazdy w miastach.
9 milionów przedwczesnych zgonów rocznie w skali globalnej może być spowodowanych zanieczyszczeniem powietrza. W samej Europie jest to 800 tysięcy przedwczesnych zgonów rocznie.
Istnieją ekonomiczne wskaźniki i modele obliczeniowe, które pozwalają na analizę kosztów zapobiegania przedwczesnym zgonom i przewlekłym chorobom spowodowanym złą jakością powietrza, w odniesieniu do spodziewanych efektów zastosowanego rozwiązania.
Spis treści 
Multimedia 
Powiązane artykuły 
