Decent Work in Nature-based Solutions

Ogłoszony na konferencji ONZ na temat różnorodności biologicznej, COP15, w Montrealu, raport “Decent Work in Nature-based Solutions”, podkreśla potrzebę sprawiedliwej transformacji – zazieleniania gospodarki w sposób sprawiedliwy i sprzyjający włączeniu społecznemu, tworzenia znaczących możliwości pracy i bez pozostawiania nikogo w tyle.

Rozwiązania oparte na przyrodzie zostały zdefiniowane w rezolucji Zgromadzenia ds. Środowiska ONZ jako „działania mające na celu ochronę, zachowanie, odbudowę, zrównoważone użytkowanie i zarządzanie naturalnymi lub zmodyfikowanymi ekosystemami lądowymi, słodkowodnymi, przybrzeżnymi i morskimi, które skutecznie odpowiadają na wyzwania społeczne, gospodarcze i środowiskowe oraz adaptacyjnie, zapewniając jednocześnie dobrostan człowieka, usługi ekosystemowe, odporność i korzyści dla różnorodności biologicznej”.

Obecnie w NbS zatrudnionych jest już blisko 75 mln osób. Z raportu wynika, że zdecydowana większość (96%) mieszka w Azji i regionie Pacyfiku oraz w krajach o niższym średnim dochodzie, chociaż większość światowych wydatków na NbS ma miejsce w krajach o wysokich dochodach. Wiele z tych miejsc pracy to miejsca pracy w niepełnym wymiarze godzin, a całkowite zatrudnienie szacuje się na około 14,5 miliona ekwiwalentów pełnego czasu pracy (EPC). W krajach o niskich i średnio-niskich dochodach prawie cała praca NbS (odpowiednio 98% i 99%) jest realizowana w obszarze rolnictwa i leśnictwa. W krajach uprzemysłowionych, gdzie produktywność rolnictwa jest wysoka, wydatki NbS koncentrują się na odbudowie ekosystemów i zarządzaniu zasobami naturalnymi. Dodatkowe 20 milionów miejsc pracy mogłoby powstać na całym świecie, gdyby inwestycje w NbS potroiły się do 2030 r. Uznano to za kluczowy krok w kierunku osiągnięcia celów w zakresie różnorodności biologicznej, rekultywacji gruntów i klimatu, takich jak te określone w raporcie ONZ “State of Finance for Nature 2021”.

Częściowe szacunki ilustrują znaczenie NbS dla świata pracy. W wyniku koniecznych przemian dzięki szerszemu przyjęciu NbS pojawią się nowe miejsca pracy i zajęcia, niektóre zostaną zastąpione lub przedefiniowane, a niektóre zatrudnienia i (nieodpłatna) praca zostaną wyeliminowane. Zwiększone wykorzystanie NbS może stanowić istotne krótko- i średnioterminowe zagrożenia dla miejsc pracy i źródeł utrzymania, zwłaszcza w obszarach, w których wymaga to odejścia od obecnego niezrównoważonego użytkowania natury.

Oprócz pomocy w łagodzeniu ryzyka przejścia na zwiększone wykorzystanie NbS, odpowiednie połączenie polityk sprawiedliwej transformacji może również pomóc zapewnić, aby wdrożenie NbS prowadziło do stworzenia godnej pracy oraz możliwości, zwłaszcza na obszarach wiejskich. Ponadto, gdy kraje reagują na potrójny kryzys planetarny zmian klimatu, utraty różnorodności biologicznej i zanieczyszczenia, bezczynność w zakresie rozwoju i wdrażania polityki sprawiedliwej transformacji może spowodować utratę szans dla przedsiębiorstw i godnej pracy, pogłębiając tym samym istniejące nierówności, zmniejszenie produktywności i wzrost niezadowolenia społecznego.

Sprawiedliwa transformacja ma na celu “zazielenianie” gospodarki w sposób sprawiedliwy i sprzyjający włączeniu społecznemu wszystkim zainteresowanym poprzez maksymalizację społecznych i ekonomicznych możliwości działania na rzecz środowiska – w tym działania na rzecz klimatu i ochrony różnorodności biologicznej – jednocześnie minimalizując i ostrożnie zarządzając negatywnym wpływem na pracowników i przedsiębiorstwa.

1. Decent work in Nature-based Solutions - 2022   https://www.water4all-partnership.eu/news/decent-work-nature-based-solutions-2022   07/04/2023
2. Nature-based solutions can generate 20 million new jobs with right policies: UN report   https://www.aa.com.tr/en/environment/nature-based-solutions-can-generate-20-million-new-jobs-with-right-policies-un-report/2760153   10/12/2022