Dezinformacja wokół klimatu i polityki klimatycznej: Opinie Polek i Polaków
Co polacy wiedzą o klimacie i jak wygląda poziom dezinformacji związany z tym tematem
Raport z dnia: 22/06/2022
UN Global Compact Network Poland w niniejszym dokumencie zebrał rekomendacje podsumowujące roczne prace Okrągłego Stołu dla Edukacji Klimatycznej, którego celem jest wprowadzenie rzetelnej i powszechnej edukacji klimatycznej w Polsce. Jest to kontynuacja działań, które zostały zapoczątkowane w 2021 roku w poprzednim raporcie, w którym przedstawiono stan edukacji w Polsce. W tegorocznym dokumencie oprócz postulatów umieszczono analizę postaw partii politycznych wobec zmian klimatu oraz głosy szerokiego grona – przedstawicieli ONZ, młodzieży, rodziców, nauczycieli oraz środowiska akademickiego. Raport jest opracowaniem Okrągłego Stołu działającego przy UNGCNP, w którego skład wchodzą organizacje pozarządowe, naukowcy, edukatorzy, przedstawiciele MEiN oraz przedstawiciele władz lokalnych.
Raport z dnia: 13/05/2022
31/01/2023
UN Global Compact Network Poland
Kamil Wyszkowski, Zofia Piwowarek, Marta Rogalska, Magdalena Krakowiak, Magdalena Nowakowska, Zuzanna Pałejko, Mikołaj Gumulski, Ewa Całus
155
polski
Wszelkie prawa zastrzeżone©
Zmiany klimatu są zjawiskiem multidyscyplinarnym i wpływają na wiele obszarów naszego życia, dlatego tak kluczowe jest edukowanie dzieci i młodzieży w tym obszarze na każdym etapie kształcenia. Treści te muszą zostać opracowane w kompleksowy, profesjonalny sposób, aby nauczyciele zostali wyposażeni w odpowiednią wiedzę oraz kompetencję. Potrzeba edukacji młodzieży jest także ważna ze względu na dużą skalę dezinformacji prowadzoną w mediach społecznościowych i Internecie, na co wskazuje szereg przeprowadzonych badań wśród opinii publicznej. Autorzy raportu wskazują, że tylko co piąta osoba wskazuje szkołę lub uczelnię jako źródło czerpania wiedzy na temat zmiany klimatu, a ponad połowa z nich informacje pozyskuje z internetowych portali informacyjnych.
Jest to dla nich ważny temat, bo aż 46% młodych Europejczyków wskazuje kwestię zmian klimatycznych jako jeden z najpoważniejszych problemów na świecie, a 84% martwi się w dużym lub ekstremalnym stopniu! Połowa młodzieży uważa, że Polska powinna podejmować działania na rzecz edukacji ekologicznej i że dotychczas prowadzone działania na rzecz dbania o klimat są prowadzone w niewystarczającym wymiarze. Tematyka ta nie jest poruszana we wszystkich szkołach, a zajęcia w których zagadnienia te były poruszane zostały przedstawione pobieżnie i książkowo bez głębszej analizy.
Wyżej wspomniane wyniki wskazują potrzebę prowadzenia kompleksowej edukacji klimatycznej, dlatego powołano Okrągły Stół, w którego skład wszedł szereg różnych organizacji, w tym organizacje pozarządowe, naukowcy, edukatorzy, rodzice, organizacje młodzieżowe, przedstawiciele MEiN oraz przedstawiciele władz lokalnych. Zwieńczeniem prac są m.in. kluczowe rekomendacje oraz szereg postulatów, z którymi można zapoznać się w dokumencie. Wg. autorów zagadnienia zmiany klimatu mogą stanowić w systemie szkolnym doskonałą przestrzeń do podnoszenia kompetencji z zakresu krytycznego myślenia. Jako, że klimat jak wcześniej wspomniano jest pojęciem interdyscyplinarnym to też sugerowane jest włączenie edukacji do podstawy programowej poprzez rozszerzenie zakresu istniejących ścieżek przedmiotowych. Podkreśla się, aby działania wykraczały także poza wspomnianą podstawę, a dotyczącą przestrzeni szkolnych i pozaszkolnych, transportu, posiłków w szkołach, kształtowania wizerunku placówki oświatowej. Tereny szkolne powinny być przestrzenią zieloną, bioróżnorodną, dającą okazję do kontaktu z naturą. Wiarygodne treści klimatyczne powinny być poparte także otaczającą przestrzenią, a więc oprócz kontaktu z naturą być przestrzenią, która korzysta ze zrównoważonych źródeł wody, energii, materiałów. Edukacja klimatyczna jest procesem społecznym, dlatego autorzy sugerują, że mury szkolne powinny angażować nie tylko nauczycieli i uczniów, ale także całą lokalną społeczność, a więc również rodziców, środowisko lokalne, biznesy, organizacje, kościoły.
W raporcie oprócz postulatów organizacji młodzieżowych, przedstawicieli świata nauki oraz biznesu badano podejście do kwestii edukacji klimatycznej wśród partii politycznych. Z analizy wynika, że w odniesieniu do części sił politycznych następuje stopniowa zmiana w podejściu do bardziej zielonej energetyki, szczególnie po 2011 roku. Większość z nich w swoich postulatach planowała utrzymać energetykę węglową. W 2019 dwie partie ostatecznie przedstawiły koncepcję przeciwstawną. Coraz więcej partii dostrzega potrzebę rozwoju energetyki w oparciu o OZE. Uważa się, że przy najbliższych wyborach może być dostrzeżona zmiana w postulatach w tym temacie, głównie ze względu na m.in. presję programu jednej z partii. W przypadku przedstawicieli Ministerstw Edukacji i Nauki oraz Ministerstwa Klimatu i Środowiska nie została wykonana deklaracja w kierunku zwiększenia materiału w stosunku do istniejącego programu kształcenia.
Spis treści