WRÓĆ DO LISTY

Transformacja sektora energetycznego Polski i UE do 2050 roku

IOŚ-PIB - Instytut Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy Analizy

W czerwcu 2022 roku IOŚ-PIB - Instytut Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy opublikował raport, który omawia możliwe kierunki transformacji w sektorze elektroenergetyki i ciepłownictwa systemowego w Polsce oraz w krajach UE. W ramach pracy przeanalizowano scenariusze istotne z punktu widzenia wyzwań jakie stoją przed Polską i krajami UE, uwzględniając ryzyka związane z zawirowaniami na rynkach paliw w obecnej sytuacji geopolitycznej.

Autor/ka opracowania: Barbara Rogala

Data umieszczenia w bazie: 15/11/2022


Data publikacji

27/06/2022

Instytucja

IOŚ-PIB - Instytut Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy

Autorstwo

Igor Tatarewicz, Michał Lewarski, Sławomir Skwierz, Maciej Pyrka, Jakub Boratyński, Robert Jeszke, Jan Witajewski-Baltvilks, Monika Sekuła

Liczba stron

60

Język raportu

polski

Tagi
Zasady korzystania

Copyright © 2022 Instytut Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy (IOŚ-PIB). Wszelkie
prawa zastrzeżone. Udzielono licencji na rzecz Unii Europejskiej (pod określonymi warunkami).

flag Najważniejsze wnioski
arrow down arrow up


Postępująca dekarbonizacja polskiego sektora elektroenergetycznego, w perspektywie 2050 r., prowadzić będzie do jego kompletnego przemodelowania. Całkowitej zmianie ulegnie struktura mocy i produkcji energii elektrycznej. Polska na tle całej UE ma do wykonania jedno z najtrudniejszych zadań i cały proces jest ogromnym wyzwaniem, ze względu na duży udział paliw kopalnych, szczególnie węgla, w punkcie startowym procesu transformacji. Polska musi obniżyć wskaźnik emisji z poziomu ok. 0,65 tCO2/MWh (czyli około 2,5 krotnie wyższego niż średnia UE) do wartości bliskich zeru. Inne kluczowe wnioski z raportu na ten temat streszczono poniżej:

Transformacja energetyczna będzie zachodzić w dużej mierze dzięki postępującej elektryfikacji różnych gałęzi gospodarki. Wiąże się to ze wzrostem zapotrzebowania na energię elektryczną w Polsce z poziomu ok. 140 TWh w 2020 do 330-360 TWh w 2050 roku.

Modernizacja sektora energetyki stymulowana będzie szybko rosnącymi kosztami redukcji emisji.

Dominującymi technologiami w Polsce po transformacji energetyki staną się elektrownie wiatrowe i słoneczne. W scenariuszach zakładających wdrożenie pakietu„Fit for 55” optymalne byłoby zwiększenie udziału źródeł OZE w produkcji energii elektrycznej nawet do ok. 50% już w 2030 r. i do 70% lub więcej w perspektywie 2050 r.

Nie wszystkie procesy przemysłowe będzie można całkowicie zdekarbonizować. Energetyka jest jedną z tych gałęzi gospodarki, gdzie głęboka redukcja a nawet uzyskanie ujemnych emisji jest możliwe. W scenariuszach neutralności w 2050 r. bilans emisji w energetyce w całej UE osiąga poziom między -120 a -145 Mt CO2. W samej polskiej energetyce ujemne saldo wynosi ok. -15 Mt CO2 w 2050 r. (z różnicami pomiędzy scenariuszami na poziomie 2-3 Mt CO2).

Wyniki wszystkich scenariuszy pokazują także, że najszybszego wzrostu kosztów wytwarzania energii elektrycznej należy spodziewać się w najbliższej dekadzie. W scenariuszach zakładających wdrożenie pakietu „Fit for 55”, ze względu na zaostrzenie celu na 2030 r., może to oznaczać ponad 2-krotny wzrost kosztów wytwarzania już w okresie 2020-2030. Największy wzrost kosztów ma miejsce w scenariuszu zakładającym wysokie ceny paliw i ograniczenia w dostępności gazu ziemnego – w obliczu obecnego kryzysu ten scenariusz wydaje się jednocześnie bardzo prawdopodobny.

Zmiany struktury wytwarzania nie będą ograniczać się do rozwoju wyłącznie źródeł OZE o niestabilnym charakterze pracy. W nowym systemie energetycznym olbrzymia będzie rola elektrowni jądrowych, które są jednym z niewielu źródeł, zapewniających stabilne dostawy energii elektrycznej, bez emisji gazów cieplarnianych, po umiarkowanych kosztach. Ponadto, dostarczając dużej ilości energii w podstawie obciążenia, elektrownie jądrowe będą stwarzały warunki do wykorzystania nadwyżek produkcji OZE do produkcji wodoru, istotnie wpływając na stabilizację cen energii elektrycznej, jak i zwiększając potencjał zielonego wodoru.

Transformacja sektora ciepłownictwa sieciowego w Polsce będzie stanowiła ogromne wyzwanie, między innymi ze względu na ograniczone możliwości techniczne i finansowe przedsiębiorstw ciepłowniczych. Spośród technologii możliwych do zastosowania na szeroką skalę w ciepłownictwie, zapewniających stabilne dostawy ciepła bez emisji CO2 istotną rolę powinny odegrać jednostki na biomasę, biogaz oraz pompy ciepła. W dalszej perspektywie możliwe jest także wykorzystanie wodoru, choć wydaje się, że ze względu na koszty, to rozwiązanie będzie stosowane na ograniczoną skalę.

spis tresci Spis treści
arrow down arrow up


Lista skrótów
Najważniejsze wnioski:
Streszczenie
1. Wstęp
2. Rozpatrywane scenariusze
3. Modele zastosowane w analizie scenariuszy
4. Kluczowe założenia przyjęte w analizie
5. Wyniki obliczeń dla sektora energetycznego
5.1. Emisje CO2
5.2. Koszty emisji CO2
5.3. Zapotrzebowanie na energię elektryczną
5.6. Produkcja energii elektrycznej w różnych pasmach obciążenia
5.7. Produkcja ciepła sieciowego w analizowanych scenariuszach
5.8. Uśrednione koszty wytwarzania energii elektrycznej w analizowanych scenariuszach
5.9. Nakłady inwestycyjne
5.10. Wyniki makroekonomiczne
Bibliografia
Załącznik I
Opis zastosowanych narzędzi analitycznych
A. Model MEESA
B. Połączenie modelu MEESA z modelem ekonomicznym d-PLACE i modelami sektorowymi
C. Przekroje czasowe w modelu MEESA

multimedia Multimedia
arrow down arrow up


Struktura zużycia energii w Polsce w zależności od źródła (str. 27)

Emisyjność energetyki wg. wybranych scenariuszy


related

Powiązane materiały w bazie