Raport otwarcia jest pierwszym z 3 dokumentów Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego, którego celem jest badanie i ocena wpływu klimatu na stan zdrowia oraz wypracowanie działań związanych z adaptacją do jego zmian. Zagrożenia klimatyczne poprzez wzrost temperatur, zmiany częstości opadów oraz nasilenie ekstremalnych zjawisk pogodowych wpływają na zdrowie publiczne zarówno w sposób bezpośredni (urazy, obrażenia, utrata zdrowia i życia ludzi), jak i pośredni (zniszczenia infrastruktury, trudności aprowizacyjne i ekonomiczne, degradacja ekosystemów). W niniejszej pracy autorzy omawiają zagrożenia termiczne, rosnący problem chorób wektorowych (np. związanych z rozprzestrzenianiem się kleszczy) czy pogarszającego się stanu wód oraz żywności.
Raport z dnia: 01/10/2020
31/03/2023
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego
Skotak K.
Chmielewski T.
Fiecek B.
Rożej-Bielicka W.
Piekarska K.
Wołkowicz T.
Zacharczuk K.
Rzeczkowska M.
Gierczyński R.
59
polski
Najważniejsze wnioski
Zmiany klimatu to nie tylko rosnące temperatury, zagrożenie dla bioróżnorodności i wzrost częstotliwości ekstremalnych zjawisk pogodowych, ale także pośrednie i bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia. Zdecydowana większość skutków dotyczy pośredniego wpływu złożonych procesów ekologiczno-społecznych są to m.in. choroby wektorowe, choroby wodozależne (obecność toksyn wytwarzanych przez mikroorganizmy), skutki zanieczyszczenia powietrza (pożary lasów), konsekwencje występowania ekstremalnych zjawisk pogodowych – strata mienia, obniżenie jakości żywności, straty ekonomiczne.
Jednym z przykładów opisywanych przez autorów jest zakwit wody i rozwój sinic wytwarzających toksyny, za co odpowiedzialne są upały oraz wzbogacanie zbiorników wodnych w składniki odżywcze. Zakwit sinic, a także innych organizmów fitoplanktonowych jest niebezpieczne dla stałocieplnych kręgowców (w tym ludzi) ze względu na toksyny mające działanie neuro- czy cytotoksyczne. Niebezpieczne dla zdrowia jest także spożywanie ryb i owoców morza poławianych z takich zbiorników wodnych.
Wzrost ryzyka związanego z chorobami wektorowymi m.in. mikroorganizmów przenoszonych przez komary czy kleszcze związane jest z zwiększaniem zasięgu występowania tych zwierząt ze względu na zmieniające się warunki termiczno-wilgotnościowe.
Zmiany klimatu (niedobory wody i susze) mogą mieć istotne implikacje dla bezpieczeństwa żywnościowego (zapotrzebowanie wody do produkcji żywności) i poziomu ubóstwa, a także dla zdolności rządów i systemów opieki zdrowotnej do radzenia sobie z pojawiającymi się zagrożeniami dla zdrowia.
Kluczowym bezpośrednim zagrożeniem dla zdrowia są fale upałów i chłodów, które szczególnie dotykają grupy wrażliwe jak dzieci czy seniorzy. Oprócz udarów cieplnych czy hipotermii należy także pamiętać o zwiększonym ryzyku dla przyczyn sercowo-naczyniowych czy oddechowych. Efektem ubocznym fal upałów są także pożary lasów, które stanowią ryzyko bezpośrednie jak i pośrednie związane z zanieczyszczeniem powietrza produktami spalania biomasy, głównie pyłów zawieszonych oraz tlenku węgla.
Na koniec autorzy zamieszczają wnioski i rekomendacje dot. monitorowania, badania oraz analizowania danych związanych z poziomem ryzyka dla zdrowia publicznego. Są to m.in. przeprowadzenie badań pilotażowych na obecność nowych patogenów i wprowadzenie ich do systemu nadzoru epidemiologicznego, analiza danych dot. przypadków boreliozy z Lyme i KZM, ustalenie ryzyka związanego z kontaktem z pałeczkami Legionella w zbiornikach wodnych.
Spis treści 
Raport z analizy danych literaturowych i rzeczywistych, badań środowiskowych oraz zebranych parametrów klimatycznych w celu zidentyfikowania czynników mogących mieć wpływ na zdrowie Polek i Polaków.
Raport z dnia: 01/12/2019
Raport na temat rozpowszechnienia i dynamiki zjawisk zdrowotnych związanych ze zmianami klimatu, w tym nagłych zdarzeń ekstremalnych i sformułowanie rekomendacji w tym aspekcie.
Raport z dnia: 01/12/2020
Jak zmiany klimatu wpłyną na nasze zdrowie?
Raport z dnia: 14/06/2018
Multimedia
