Transformacja sektora energetycznego Polski i UE do 2050 roku
Wyzwania transformacji energetycznej Polski i UE
Raport z dnia: 27/06/2022
Polski Instytut Ekonomiczny we współpracy z Polskim Funduszem Rozwoju opracował publikację, w której poddaje analizie wady i zalety dekarbonizacji polskiej energetyki. Odejście od spalania paliw kopalnych jest ważne nie tylko z perspektywy środowiska, ale także ekonomii i konkurencyjności polskiej gospodarki. Pozostanie przy węglu oznaczałoby średni wzrost kosztów energii o 120% w latach 2030-2060. Za to dekarbonizacja i inwestycja w OZE daje 150% zysku dla gospodarki za każdy zainwestowany dolar. Analizie poddano trzy potencjalne scenariusze – utrzymanie energetyki węglowej, przyspieszone inwestycje w OZE oraz kontynuacja transformacji z istotną rolą atomu.
Raport z dnia: 21/12/2023
9/03/2024
PIE - Polski Instytut Ekonomiczny
Polski Instytut Ekonomiczny:
Adam Juszczak, Marcelina Pilszyk, Maciej Miniszewski,
Polski Fundusz Rozwoju:
Klaudia Kania,
Tomasz Tomasiak, Marcin Wiącek
52
polski
Cytowanie: Juszczak, A., Pilszyk, M., Miniszewski, M., Kania, K., Tomasiak, T., Wiącek, M. (2023),
Koszty braku dekarbonizacji gospodarki, Polski Instytut Ekonomiczny, Warszawa.
Najważniejsze wnioski
Wspólna analiza Polskiego Instytutu Ekonomicznego oraz Polskiego Funduszu Rozwoju bierze na tapet trzy potencjalne scenariusze polskiej energetyki:
– utrzymanie energetyki węglowej,
– kontynuacja dekarbonizacji z istotną rolą atomu,
– przyspieszone inwestycje OZE.
Dekarbonizacja polskiej energetyki jest niezbędna nie tylko z perspektywy środowiskowej, ale także konkurencyjności polskiej gospodarki. Koszty uprawnień do emisji dwutlenku węgla, rosnące ryzyko inwestycji w paliwa kopalne powoduje, że transformacja będzie tańsza niż pozostanie przy energetyce węglowej. W latach 2030-2060 cena energii elektrycznej będzie wyższa średnio o prawie 120% w scenariuszu węglowym w porównaniu do OZE i o 58% wyższa w scenariuszu z wielkoskalową energetyką jądrową. Już teraz dla firm w Polsce w drugiej połowie 2022 roku ceny energii elektrycznej wzrosły o 35%, a w latach 2021-22 koszty zużycia energii (cieplnej, elektrycznej, gazowej) wzrosła o 69%.
System uprawnień do emisji obejmuje 46 krajów (stan na 2022 r.) i koszt uprawnień do emisji dwutlenku węgla zauważalnie rośnie. W 2018 roku największe polskie spółki energetyczne poniosły koszty rzędu 3,6 miliarda złoty, podczas gdy w 2022 roku było to już 31 miliardów.
Przeprowadzona analiza wskazuje, że inwestycje w OZE czy atom to nie tylko oszczędność na kosztach energii, ale także nowe miejsca pracy. W sektorze OZE w 2021 roku pracowało 126 tys. osób z czego prawie połowę zatrudnionych stanowił sektor fotowoltaiki. Każdy zainwestowany dolar w OZE daje 150% zwrot dla gospodarki – jest to trzykrotnie wyższy zysk niż w przypadku inwestycji w obszarze paliw kopalnych. W przeliczeniu na 1 GW energetyka węglowa generuje średnio o 37%, a sektor ropy i gazu o 85% mniej miejsc pracy niż technologie niskoemisyjne.
Energetyka węglowa w naszym kraju wymaga inwestycji i jej utrzymanie jest nieopłacalne ekonomicznie. Pozostanie przy niej wygeneruje więcej kosztów niż transformacja w kierunku źródeł niskoemisyjnych – o 18% więcej w przypadku wielkoskalowej energetyki jądrowej i o 22% w scenariuszu przyspieszonego OZE. Warto podkreślić, że zwrot z inwestycji w paliwa kopalne jest coraz niższy, a banki w coraz większym stopniu rezygnują z dotowania przedsięwzięć tego typu. W 2022 roku suma inwestycji zagranicznych w paliwa wyniósł 61 miliardów dolarów, czyli dwukrotnie mniej niż w 2015 roku.
Spis treści 
Multimedia 
Koszty emisji CO2 w spółkach energetycznych drastycznie wzrosły w ostatnich latach (str. 23)
Powiązane artykuły 
