Opublikowana w 2020 roku publikacja Fundacji Instrat skupia się na ekonomicznej stronie klimatycznego wyzwania. Walka i adaptacja ze zmianami klimatu wymaga zaangażowania nie tylko sił politycznych i społecznych, ale także finansowych. Unia Europejska stawiając sobie za cel neutralność klimatyczną w 2050 jest zdeterminowana do przekierowania środków na zieloną transformację aniżeli podtrzymywanie emisyjnego status quo. Szacuje się, że roczny koszt wymagany do realizacji celów Porozumienia Paryskiego to 180 miliardów euro, co wymaga także partycypację sektora prywatnego. Oznacza to, że Komisja Nadzoru Finansowego ma kluczową rolę w sprawowaniu nadzoru nad rynkiem finansowym i jego stabilności. Autorzy publikacji skupiają się na szansach, wyzwaniach oraz odpowiedzialności KNF.
Raport z dnia: 01/12/2022
31/01/2023
Katarzyna Szwarc, Stanisław Stefaniak
78
polski
Najważniejsze wnioski
Ryzyko klimatyczne stanowi niebezpieczeństwo także dla stabilności sektora finansowego, a co za tym idzie środków do życia i oszczędności Polaków, a także wysokość przyszłych emerytur w ramach PPK. Międzynarodowa Agencja Energii Odnawialnej szacuje ubytki w globalnym majątku między 1 – 4, a nawet 18 bilionów dolarów amerykańskich.
Unia Europejska opracowała Plan Działania w zakresie Zrównoważonego Finansowania, zawierającego politykę zmniejszania śladu węglowego rynków finansowych (greening finance) oraz mobilizowania ekologicznych inwestycji (financing green).
Transparentność to najpowszechniejsze narzędzie regulacyjne w obszarze zrównoważonych finansów, ponieważ zakłada, że inwestorzy mający dostęp do pełnego spektrum danych o ryzyku inwestycji w wysokoemisyjne aktywa, wybierze zrównoważoną alternatywę.
W ramach indeksu WIG20, 9 spółek nie zidentyfikowało w raportach niefinansowych za rok 2019 żadnych ryzyk klimatycznych. Te, które wskazały takie wyzwania nie przedstawiły kwantyfikacji ani linii czasu ich materializacji. Żadna ze spółek nie podała informacji o zgodności poziomów emisji i ścieżek dekarbonizacji zgodnych z celami Porozumienia Paryskiego.
Task Force for Climate-related Financial Disclosure (TCFD) to coraz powszechniejszy standard raportów niefinansowych wśród dużych korporacji. Tylko 1 spółka przedstawiła go zgodnie z rekomendacjami TCFD.
Greenwashing to typ missellingu, który polega na oferowaniu produktów o negatywnym lub neutralnym wpływie na środowisko, mimo reklamowania go jako proekologiczny. Takie działania mogą spowodować utratę zaufania przez konsumentów.
Moment Minsky’ego to sytuacja, w której zbyt późna reakcja na ryzyko klimatyczne prowadzi do nieuporządkowanej i potencjalnie katastrofalnej przeceny aktywów. Aby nie doprowadzić do niego regulatorzy oraz banki centralne powinny podjąć działania kreacyjne w celu zarządzania ryzykiem systemowym.
W przypadku Polski za zarządzanie ryzykiem klimatycznym odpowiada Narodowy Bank Polski oraz Komisja Nadzoru Finansowego. Celem polityki pieniężnej NBP jest zapewnienie stabilnego poziomu cen oraz stabilności finansowej, a więc także uwzględnianie zmian klimatu w swojej polityce. Jednym z takich działań może być promocyjne wspieranie odchodzenia od „brudnych” aktywów w kierunku tych „zielonych”.
Prawna pozycja Komisji Nadzoru Finansowego sprawia, że jest ona zobowiązana zarówno do mitygowania ryzyka klimatycznego jak i promowania i wspierania zrównoważonych finansów oraz ustanawiania standardów rynkowych w tym zakresie.
Spis treści 
Multimedia
