Integrity matters: Net Zero commitments by businesses, financial institutions, cities and regions

Raport ONZ określa ścisłe definicje tego, co oznacza osiągnięcie zerowych emisji netto przez podmioty niepaństwowe. Wylicza też dyskwalifikujące praktyki i wzorce działań korzystnych dla globalnego osiągnięcia tego celu. Aby zapobiec nieuczciwemu rozliczaniu ze zobowiązań klimatycznych, greenwashingowi i innym formom działania mającym na celu obejście potrzeby głębokiej dekarbonizacji, autorzy podkreślają, że podmioty niepaństwowe muszą publicznie informować o swoich postępach w dążeniu do zeroemisyjności. Informacje powinny być możliwe do weryfikacji i porównywalne z innymi danymi na ten temat.

Globalna transformacja ku zeroemisyjności netto wymaga nowego porozumienia dla krajów rozwijających się, które zapewniałoby im sprawiedliwą transformację i określiło skalę wykorzystania zasobów wymaganą do jego osiągnięcia. Po części wymaga to współpracy z instytucjami i międzynarodowymi korporacjami przez rządy oraz finansowania rozwoju na poziomie międzynarodowym.

Zobowiązanie do osiągnięcia zerowych emisji netto musi zawierać przejściowe cele na każde pięć lat i określać konkretne sposoby ich zrealizowania, zgodne z zaleceniami Międzyrządowego Panelu ds. Zmian Klimatu (IPCC) lub Międzynarodowej Agencji Energii (IEA). Dostarczają one modeli redukcji emisji, które ograniczają ocieplenie do 1,5°C bez lub z niewielkim przekroczeniem tej granicy.

Plan musi obejmować cały łańcuch wartości miasta, stanu lub biznesu, w tym emisje związane z użytkowaniem końcowym. Działania te muszą zostać podjęte szybko, zważywszy na fakt, że emisje muszą spaść o 50 proc. do 2030 roku globalnie.

Podmioty niepaństwowe muszą priorytetowo traktować konieczność głębokiej redukcji emisji w całym łańcuchu wartości. Kredyty węglowe (tzw. offsetowanie, czyli zadośćuczynienie za wygenerowane emisje poprzez ich pochłonięcie np. przez ochronę chłonących gazy cieplarniane ekosystemów) powinny być wykorzystywane dodatkowo do łagodzenia zmian klimatu poza łańcuchem wartości, ale nie mogą zastępować realnych redukcji emisji. Nie powinny więc być wliczane do tymczasowych redukcji emisji podmiotu niepaństwowego w ramach jego dążenia do zerowych emisji netto. Kredyty mogą być na przykład wykorzystywane poza wysiłkami, by osiągnąć cele pośrednie dostosowane do zatrzymania wzrostu globalnej temperatury na 1,5°C, poprzez finansowanie obszarów niedoinwestowanych, w tym m.in pomóc w dekarbonizacji krajów rozwijających się.

Podmioty niepaństwowe muszą publicznie udostępniać swoje szczegółowe szczegółowe plany transformacji ku zeroemisyjności netto. Powinny przedstawiać także, co zrobią, aby osiągnąć wszystkie cele, ujednolicić zarządzanie i zwiększać nakłady kapitałowe na badania i rozwój, umiejętności i zasoby ludzkie,a także wspieranie sprawiedliwej transformacji.

Miasta, regiony, sektor finansowy i biznes mające plany dojścia do zeroemisyjności netto, nie mogą wspierać paliw kopalnych: nie ma miejsca na nowe inwestycje w dostawy paliw kopalnych, konieczne jest wycofanie z eksploatacji i odejście od istniejących aktywów tego typu.

Podmioty niepaństwowe muszą lobbować na rzecz korzystnych dla klimatu działań, a nie przeciw nim. Zalecana jest współpraca z rządami na rzecz stworzenia skutecznych standardów oraz równych szans dla ambitnych zobowiązań do zerowej emisji netto. Pozwoliłoby to zmniejszyć ryzyko związane z szybką transformacją i zmaksymalizować korzyści ekonomiczne wynikające z rygorystycznego dostosowania do osiągnięcia celu zerowych emisji netto.

Do 2025 r. przedsiębiorstwa, miasta i regiony generujące emisje związane z użytkowaniem gruntów muszą być w stanie zapewnić, że ich operacje w całym łańcuchu dostaw nie przyczyniają się do wylesiania, utraty torfowisk i niszczenia pozostałych naturalnych ekosystemów.

Instytucje finansowe powinny mieć politykę nieinwestowania i niefinansowania w przedsiębiorstwa związane z wylesianiem. Powinny wyeliminować z ich portfeli inwestycyjnych i kredytowych takie przedsiębiorstwa do 2025 r.

Podmioty niepaństwowe powinny co roku składać publiczne sprawozdania o ich postępach dot. redukcji emisji gazów cieplarnianych, które można porównać z wyznaczoną uprzednio linią bazową (porównywalnym punktem odniesienia). Raporty powinny być niezależne zweryfikowane i dodane do UNFCCC Global Climate.

Szczególnej uwagi w przyszłości wymagać będzie redukcja emisji gazów cieplarnianych w krajach rozwijających się.

Organy regulacyjne powinny opracować przepisy i standardy, dotyczące zarówno korporacji o dużym wpływie na globalne emisje, jak i prywatnych i państwowych przedsiębiorstw oraz instytucji finansowych.

1. 'The sham must end’: UN experts call for crackdown on greenwashing of net zero pledges   https://www.euronews.com/green/2022/11/08/the-sham-must-end-un-releases-how-to-guide-on-net-zero-pledges  08/11/2022
2. UN experts demand crackdown on greenwashing of net zero pledges   https://www.theguardian.com/environment/2022/nov/08/un-experts-demand-crackdown-on-greenwashing-of-net-zero-pledges-cop27  08/11/2022
3. COP27: ‘Zero tolerance for greenwashing’, Guterres says as new report cracks down on empty net-zero pledges   https://news.un.org/en/story/2022/11/1130317  08/11/2022