Emissions Gap Report 2021

Istnieje prawdopodobieństwo, że globalne ocieplenie przekroczy 1,5°C w ciągu następnych dwóch dekad i jeśli nie nastąpi natychmiastowa, szybka i wielkoskalowa redukcja emisji gazów cieplarnianych, ograniczenie ocieplenia do 1,5°C lub nawet 2°C do końca stulecie będzie poza zasięgiem. Opierając się na wnioskach z ostatniego raportu IPCC, przedstawionych na 26. Konferencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu (COP 26) stwierdzono pilną potrzebę przyspieszenia globalnych ambicji i działań zarówno w zakresie łagodzenia, jak i adaptacji. W tym roku uwaga skupiona jest na nowych i zaktualizowanych wkładach ustalonych na poziomie krajowym (NDC – ang. Nationally Determined Contributions), o które kraje zostały poproszone przed COP26. Raport pokazuje, że nowe lub zaktualizowane NDC i ogłoszone zobowiązania na 2030 roku mają jedynie ograniczony wpływ na globalne emisje i lukę emisyjną w 2030 r., zmniejszając przewidywane emisje w 2030 r. tylko o 7,5 procent w porównaniu z poprzednimi NDC, podczas gdy potrzeba 30 ograniczyć ocieplenie do 2°C, a do 1,5°C potrzebne jest 55 proc. Jeśli utrzymają się przez całe stulecie, doprowadzą do ocieplenia o 2,7°C. Ponadto w raporcie mowa także o tym, że:

Po bezprecedensowym spadku o 5,4% w 2020 r. globalne emisje dwutlenku węgla wracają do poziomów sprzed pandemii COVID-19, a stężenie gazów cieplarnianych w atmosferze nadal rośnie.

Nowe zobowiązania do łagodzenia zmiany klimatu na 2030 r. są ambitniejsze, ale ich łączny wpływ na globalne emisje jest zbyt mały. We wrześniu 2021 roku, 120 krajów (121 stron, w tym Unia Europejska i jej 27 państw członkowskich) reprezentujących nieco ponad połowę światowych emisji gazów cieplarnianych przekazało nowe lub zaktualizowane plany redukcji emisji na poziomie krajowym, zwane NDC. Nieco mniej niż połowa (49 procent) przedłożonych nowych lub zaktualizowanych NDC (z krajów odpowiedzialnych za 32 procent globalnych emisji) zaowocuje niższymi emisjami w 2030 r. niż wynikało z poprzednich NDC. Około 18 proc. NDC (z krajów odpowiedzialnych za 13 proc. światowych emisji) nie zmniejszy emisji w 2030 r. względem poprzedniego NDC. Pozostałe 33 proc. NDC (z krajów odpowiedzialnych za 7 proc. światowych emisji) jest zbyt mało szczegółowych, aby ocenić ich wpływ na emisje w stosunku do poprzedniego NDC.

Łączny wpływ przedłożonych przez kraje z grupy G20 NDC i ogłoszonych celów redukcji emisji gazów cieplarnianych na 2030 r. to roczna redukcja o około 3 Gt CO2e (gigatony ekwiwalentu CO2) w porównaniu z poprzednimi NDC. Jako grupa, członkowie G20 nie są na dobrej drodze do wypełnienia swoich pierwotnych lub nowych zobowiązań na rok 2030. Dziesięć państw z grupy G20 jest na dobrej drodze do osiągnięcia swoich poprzednich NDC.

52 państwa ogłosiły długoterminowe zobowiązania do zerowej emisji netto, obejmujące ponad połowę światowych emisji.

Globalne ocieplenie pod koniec stulecia szacuje się na 2,7°C, jeśli obecne zobowiązania do 2030 roku zostaną zrealizowane. Jeśli dodatkowo zobowiązania do zerowej emisji netto zostaną w pełni wdrożone, szacunki te zostaną obniżone do około 2,2°C.

Jak dotąd w większości krajów nie wykorzystano możliwości zastosowania fiskalnych wydatków na ratowanie i odbudowę po COVID-19 w celu pobudzenia gospodarki przy jednoczesnym wspieraniu transformacji niskoemisyjnej.

Zmniejszenie emisji metanu z sektorów paliw kopalnych, odpadów i rolnictwa może znacząco przyczynić się do zamknięcia luki emisyjnej i ograniczenia ocieplenia w perspektywie krótkoterminowej.

1. Climate graphic of the week: World on track for up to 2.6C temperature rise by 2100, reports UN   https://www.ft.com/content/b1796010-3c8f-4d79-8993-c32255736240  27/10/2022
2. World faces disastrous 2.7C temperature rise on current climate plans, UN warns   https://www.theguardian.com/environment/2021/oct/26/world-wasted-chance-build-back-better-covid-un  26/10/2021
3. UN: National climate targets 'fall far short'   https://www.dw.com/en/emissions-gap-report-unep-climate-change-ndcs/a-59628267  26/10/2021