Co po węglu? Górnicy o klimacie, transformacji i przyszłości
Polskie górnictwo przez pryzmat transformacji i dekarbonizacji Polski
Raport z dnia: 20/09/2022
Opublikowany w czerwcu 2020 roku raport McKinsey & Company, firmy doradztwa strategicznego, oferuje teoretyczny scenariusz, który może pozwolić zdekarbonizować polską gospodarkę w sposób najbardziej efektywny kosztowo. W raporcie przedstawiamy działania i inwestycje niezbędne do odpowiedniej redukcji emisji, a także wskazujemy szanse i korzyści związane z dekarbonizacją. Opracowanie powstało we współpracy z przedstawicielami instytucji publicznych, świata nauki, organizacji pozarządowych, organizacji zajmujących się ochroną środowiska oraz biznesu. The Woods Hole Research Center (WHRC), we współpracy z The Nature Conservancy, na potrzeby tego raportu, dokonały oceny potencjału pochłaniania CO2 na gruntach w Polsce.
Raport z dnia: 09/06/2020
15/11/2022
Hauke Engel, Marcin Purta, Eveline Speelman, Gustaw Szarek, Pol van der Pluijm
86
polski
Copyright © McKinsey & Company 2020
Najważniejsze wnioski
Emisja gazów cieplarnianych w Polsce zmalała z 447 MtCO2 e (megaton ekwiwalentu dwutlenku węgla) w 1990 r. do 380 MtCO2e w 2017 r. Ta redukcja była możliwa dzięki transformacji gospodarki centralnie planowanej opartej na przemyśle w gospodarkę bazującą w dużej mierze na usługach. Udało się też znacznie poprawić efektywność energetyczną przemysłu, obniżyć zużycie węgla kamiennego i brunatnego oraz zwiększyć udział energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych (OZE).
By zdekarbonizować i uczynić gopsodarkę Polski neutralną klimatycznie koniecznie są jednak natychmiastowe działania na rzecz redukcji emisji. Proponowany scenariusz dotyczy lat 2020-2050, czyli kluczowego okresu z punktu widzenia bieżących decyzji inwestycyjnych. Scenariusz zakłada, że Polska Polska jest w stanie obniżyć poziom emisji gazów cieplarnianych względem 2017 r. o 91 proc. oraz zwiększyć pochłanianie dwutlenku węgla na tyle, by zrekompensować pozostałe 9 proc. emisji, których ograniczenie jest szczególnie trudne. Tym samym Polska mogłaby osiągnąć neutralność emisyjną do 2050 r.
Chcąc całkowicie zdekarbonizować system energetyczny do 2050 r., należałoby podjąć działania w trzech obszarach. Po pierwsze, w latach 2020-2050 należy zmniejszyć o prawie 95 proc. udział energetyki węglowej (czemu powinno towarzyszyć obniżenie o 80 proc. mocy wytwórczych).
W 2050 r. energia pochodząca ze słońca i wiatru stanowiłaby około 80 proc. całkowitej produkcji energii.
Moce wytwórcze morskiej energetyki wiatrowej mogłyby wzrosnąć do 45 GW i w 2050 r. odpowiadać za 53 proc. całkowitej produkcji energii. Z kolei moc wytwórcza lądowych elektrowni wiatrowych do 2050 r. mogłaby osiągnąć 35 GW, stanowiąc 20 proc. całkowitej produkcji energii. Do 2050 r. energia słoneczna może stanowić około 6 proc. całkowitej produkcji.
Konieczna będzie budowa elektrowni atomowych. Energia atomowa do 2050 r. mogłaby pokryć około 14 proc. całkowitego zapotrzebowania. W 2050 r. reszta generowanej energii mogłaby pochodzić z biomasy i elektrowni wodnych, a także węglowych, wyposażonych w technologie CCUS.
Bez inwestycji związanych z dekarbonizacją wydatki Polski na niezbędną wymianę infrastruktury i budowę nowych jej elementów w pięciu przeanalizowanych przez nas obszarach (energetyka, budynki, transport, przemysł i rolnictwo) wyniosą 1200-1300 mld euro. Pełna dekarbonizacja będzie wymagała większych nakładów inwestycyjnych, np. w nowe rozwiązania dotyczące mobilności, modernizację infrastruktury energetycznej czy budynków. Z naszych analiz wynika, że w latach 2020-2050 te dodatkowe nakłady inwestycyjne wynikające z całkowitej dekarbonizacji wyniosłyby w sumie 380 mld euro, czyli średnio 13 mld euro rocznie. Jednocześnie można się spodziewać się, że koszty operacyjne zmniejszą się o 75 mld euro.
Opracowanie wskazuje też, że dekarbonizacja polskiej gospodarki może korzystnie wpłynąć na jej bilans gospodarczy, zwiększyć liczbę miejsc pracy i ogólnie przyczynić się do zwiększenia wzrostu gospodarczego, pomimo sporych nakładów inwestycyjnych.
Spis treści 
Multimedia 
Powiązane artykuły 
