Living planet report
Stan bioróżnorodności na świecie cały czas spada - przyczyny, skutki
Raport z dnia: 13/10/2022
Pierwszy raport UNEP, agendy ONZ jest oparty na dowodach z globalnych ocen środowiskowych. Powstała publikacja informuje, w jaki sposób możemy wspólnie przeciwdziałać zmianom klimatu, utracie bioróżnorodności i zanieczyszczeniom środowiska w ramach Celów Zrównoważonego Rozwoju ONZ 2030. Przekłada aktualny stan wiedzy na oparte na faktach przesłania, które można wykorzystać w narracji klimatycznej. Przedstawia diagnozę Ziemi dotyczącą obecnych i prognozowanych zmian prezentując je w formie inteligentnych infografik. Opierając się na diagnozie, autorzy proponują niezbędne działania, które zlikwidują luki pomiędzy tym, co robimy, a co jeszcze należy wykonać. Analiza jest zakotwiczona w obecnej rzeczywistości gospodarczej, społecznej i ekologicznej oraz ujęta w ramy ekonomii i Agendy 2030 na rzecz zrównoważonego rozwoju.
Raport z dnia: 18/02/2021
31/01/2023
UNEP, United Nations Environment Programme
168
angielski
This publication may be reproduced in whole or in part and in any form for educational or non-profit services without special permission from the copyright
holder, provided acknowledgement of the source is made. United Nations Environment Programme would appreciate receiving a copy of any publication that
uses this publication as a source
Dobrobyt człowieka jest w znacznym stopniu uzależniony od systemów naturalnych. Jest nadwyrężony przez rosnące nierówności, przy czym ciężar degradacji środowiska obciąża najmocniej biednych i wrażliwych, a jeszcze bardziej dzisiejszą młodzież i przyszłe pokolenia.
Około 1,3 miliarda ludzi pozostaje biednych, około 700 milionów głoduje, a oczekuje się, że obie liczby wzrosną z powodu skutków ekonomicznych pandemii.
Systemy gospodarcze i finansowe nie uwzględniają podstawowych korzyści, jakie ludzkość czerpie z przyrody oraz dostarcza bodźców do mądrego zarządzania przyrodą i utrzymania jej wartości.
W ciągu ostatnich 50 lat populacja ludzka wzrosła ponad dwukrotnie, podczas gdy wydobycie materiałów i produkcja energii pierwotnej i żywności wzrosły ponad trzykrotnie. Przewiduje się, że do 2050 roku liczba ludności na świecie wzrośnie z obecnych 7,8 mld ludzi do prawie 9 mld oraz stanie się bogatsza i bardziej zurbanizowana. Przewiduje się, że produkcja energii wzrośnie o około 50 procent, a żywności o 70 procent.
Żaden z globalnych celów ochrony życia na Ziemi nie został w pełni osiągnięty, w tym cele zawarte w strategicznym planie na rzecz różnorodności biologicznej 2011-2020 i jego celów Aichi w zakresie różnorodności biologicznej. Na poziomie globalnym tylko 6 z 20 celów Aichi zostało częściowo osiągnięte.
Społeczeństwo nie jest na drodze do osiągnięcia neutralności w zakresie degradacji gruntów, gdzie proces ten jest minimalizowany i równoważony przez odbudowę. Lasy na świecie stanowią prawie jedną trzecią powierzchni ziemi, a około 10% ich powierzchni zostało utracone w wyniku przekształcenia w inne formy użytkowania gruntów od 1990 roku. Tylko 15% terenów podmokłych pozostało.
W 2015 r. 1/3 dzikich stad ryb morskich była przełowiona, co stanowiło część, która wzrosła z 10% w 1974 roku. Zanieczyszczenie środowiska morskiego tworzywami sztucznymi wzrosło dziesięciokrotnie od 1980 roku, stanowiąc 60-80% odpadów morskich i występuje we wszystkich oceanach na wszystkich głębokościach i koncentruje się w prądach oceanicznych.
Świat jest na dobrej drodze do przywrócenia ochronnej warstwy ozonowej w stratosferze, ale jest jeszcze wiele do zrobienia, aby zmniejszyć zanieczyszczenie powietrza i wody oraz bezpiecznie zarządzać chemikaliami i odpadami.
Zmiany klimatyczne, utrata różnorodności biologicznej, degradacja gruntów oraz nagromadzenie substancji chemicznych i odpadów wzmacniają się wzajemnie i są powodowane przez te same pośrednie czynniki.
Na całym świecie 3,2 miliarda ludzi (około 40% światowej populacji) jest dotkniętych degradacją ziemi i liczba ta rośnie. Zdolność Ziemi do zaspokojenia rosnących potrzeb człowieka w zakresie pożywnej żywności, wody dla wszystkich, osłabnie w obliczu ciągłego pogarszania się stanu środowiska.
Utrata zwierzęcych zapylaczy, krytycznych dla ponad 75% upraw żywności, w tym wielu owoców i warzyw oraz upraw gotówkowych, takich jak kawa, kakao i migdały, zagraża rocznej światowej produkcji roślinnej o wartości od 235 do 577 miliardów dolarów.
Transformacja w kierunku zrównoważonego rozwoju wymaga znaczących i wzajemnie wzmacniających się zmian w zachowaniu, kulturze, przepływów materialnych i systemów zarządzania oraz przekazywania wiedzy.
Adaptacja do skutków zmian klimatycznych ma kluczowe znaczenie i obejmuje zarówno przygotowania, jak i reakcje na nie, przy czym istotną rolę odgrywają rozwiązania oparte na naturze.
Ochrona i odbudowa różnorodności biologicznej musi być integralną częścią wielu zastosowań ekosystemów lądowych, słodkowodnych i morskich ekosystemów.
Utrzymanie produkcji żywności w środowisku wodnym wymaga zrównoważonego zarządzania rybołówstwem, wdrażania i rozszerzania morskich obszarów chronionych, w tym stref zakazu połowów oraz działań w zakresie zmiany klimatu i zanieczyszczenia.