Wpływ zmiany klimatu na zdrowie
Jak zmiany klimatu wpłyną na nasze zdrowie?
Raport z dnia: 14/06/2018
Krajowy Ośrodek Zmian Klimatu IOŚ-PIB - Instytut Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy 13 stycznia 2022 opublikował raport na temat związku między zmianą klimatu a rozprzestrzenianiem się chorób zakaźnych. Zmiany klimatu wpływają na rozprzestrzenianie się chorób zakaźnych w sposób pośredni lub bezpośredni. Ten pierwszy polega np. na przesuwaniu się geograficznych barier czynników chorobotwórczych (patogenów) z powodu ocieplania się klimatu i nasilenia występowania gwałtownych zjawisk pogodowych (powodzie, huragany, susze itp.). Efekt działania tych czynników jest najlepiej widoczny, ponieważ są one w stanie bezpośrednio wpłynąć na same patogeny i wektory chorób zakaźnych. Pośredni wpływ zmiany klimatu na rozprzestrzenianie się chorób zakaźnych zachodzi poprzez zmianę ludzkich zachowań, wynikających z reakcji na nowe warunki pogodowe i środowiskowe. Powodują one zaburzenia ekosystemów, prowadzące do wystąpienia warunków ułatwiających przenoszenie istniejących i rozwój nowych chorób. Ludzie sami stwarzają szansę na rozprzestrzenianie się chorób, ale zmiana klimatu powoduje także zmianę barier ekologicznych (np. ocieplenie lub stworzenie chłodniejszych warunków umożliwiających rozprzestrzenianie się gatunków, poprzez zmniejszenie lub zwiększenie poziomu oceanów).
Raport z dnia: 13/01/2022
14/12/2022
IOŚ-PIB - Instytut Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy
IOŚ-PIB - Instytut Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy
24
polski
Najważniejsze wnioski
System klimatyczny Ziemi wykazuje wielopoziomowe zależności ze sferą działalności człowieka. Zmiana klimatu powoduje migrację gatunków, a te przenosząc się na nowe obszary wchodzą w kontakt z nowymi, podatnymi żywicielami. Sprzyja to tworzeniu nieznanych dotąd struktur ekologicznych, które zwiększają szanse przenoszenia chorób w ekosystemach.
Postępująca zmiana klimatu powoduje wzrost temperatury i zwiększenie liczby ciepłych dni. Stąd pojawiają się nowe zakresy temperatur korzystne dla organizmów będących gospodarzami niektórych patogenów. Agresywna ingerencja człowieka w naturalne ekosystemy naraża nas i naszą gospodarkę na kontakt z nieznanymi jeszcze patogenami.
To, jak istotny jest wpływ zachowań ludzi na transmisję choroby zakaźnej, jest widoczne zwłaszcza w kontekście pandemii COVID-19. Pozwoliła ona na zaobserwowanie skutków globalnego transportu i podróży, a także skutków obciążenia systemów opieki zdrowotnej.
Negatywne skutki zmian klimatu dotykają także służby ochrony zdrowia. W przypadku wystąpienia ekstremalnych zjawisk pogodowych, następuje zwiększenie ryzyka wybuchu epidemii chorób zakaźnych, na przykład w wyniku zanieczyszczenia wód pitnych jako konsekwencji powodzi.
Pojawienie się COVID-19 warto odebrać jako pewnego rodzaju ostrzeżenie – w przyszłości istnieje ryzyko pojawiania się kolejnych, nieznanych dotąd chorób wywoływanych przez patogeny, których dotychczasowymi nosicielami były dzikie gatunki zwierząt.
Brakuje jeszcze danych, by stwierdzić jednoznacznie genezę COVID-19. Prawdopodobnie epidemia ta ma korzenie w dalekowschodnim zwyczaju spożywania zwierząt dzikich gatunków, co zwiększa możliwości ewolucji patogenów i tym samym pojawienia się nowych.
Spis treści 
Multimedia 
Powiązane artykuły 
