Szaleńcy spod szyldu agend klimatycznych: Dezinformacja i propaganda w sprawach zmiany klimatu i polityki klimatycznej

Raport ISP podsumowuje wyniki monitoringu wybranych mediów pod kątem dezinformacji i propagandy dotyczącej klimatu i polityki klimatycznej. Wraz z kolejnymi działaniami, mającymi wdrożyć rozwiązania służące ochronie klimatu na poziomie poszczególnych krajów, Unii Europejskiej i całej wspólnoty międzynarodowej, wzrasta znaczenie społecznego nastawienia do polityki klimatycznej i zagadnienia zmian klimatu w ogóle. Natomiast na treść debaty publicznej na ten temat wpływają – coraz częściej obecne wraz z rosnącym znaczeniem polityczno-społecznym tematu – manipulacje, przekłamania czy wręcz propaganda. Poniżej prezentujemy wybrane wnioski z badania:

44% Polek i Polaków deklaruje, że w ciągu ostatnich kilku miesięcy miało kontakt z informacjami na temat klimatu lub polityki klimatycznej, które były celowo fałszowane lub zmanipulowane, w tym 9% uważa, że miało to miejsce wiele razy.

Dezinformacja i propagandowa narracja na temat klimatu i polityki klimatycznej w polskich mediach to wynik przede wszystkim upolitycznienia i ideologizacji tych tematów. Są one wykorzystywane w bieżącej grze politycznej jako narzędzie budowania m.in. antyunijnej narracji oraz krytyki partii opozycyjnych i poprzednich rządów.

Materiały medialne, w których zidentyfikowano elementy dezinformacji lub propagandowej narracji, stanowiły łącznie około jednej trzeciej wszystkich materiałów o klimacie lub polityce klimatycznej w monitorowanych 11 mediach różnego typu i o różnym profilu światopoglądowym podczas 4-miesięcznego okresu analizy.

Stosunkowo rzadko kwestionowane jest w mediach samo zjawisko zmiany klimatu. Najwięcej materiałów medialnych, w których pojawiają się elementy dezinformacji lub propagandowej narracji, dotyczy europejskiej polityki klimatycznej, a także energetyki i transformacji energetycznej, w tym – cen energii.

Najwięcej dezinformacji i propagandowej narracji na temat klimatu i polityki klimatycznej widoczne jest w internecie.

Politycy ugrupowań rządzących, przedstawiciele rządu, posłowie i europosłowie, a także osoby z ich otoczenia są głównym źródłem propagandowej narracji oraz dezinformacji na ten temat.

W materiałach medialnych o charakterze propagandowym lub dezinformacyjnym polityka klimatyczna oraz proces odchodzenia od paliw kopalnych prezentowane są w jednoznacznie negatywnym świetle, jako: nierealistyczne, ryzykowne, nieopłacalne i zagrażające bezpieczeństwu Polski.

Za techniki propagandowe sprzyjające dezinformacji należy uznać: ideologizację tematu ochrony klimatu i jej upolitycznienie, nacechowany emocjonalnie i pejoratywnie język mówienia o klimacie oraz ośmieszanie osób zaangażowanych w takie działania.

Ogromnym wyzwaniem dla polskiej debaty publicznej jest to, że najczęstszymi źródłami dezinformacji, zafałszowania przekazu i propagandowej narracji na temat klimatu i polityki klimatycznej są politycy, i to najczęściej członkowie partii sprawujących władzę, pełniący funkcje państwowe. Oznacza to, że w Polsce mamy do czynienia z propagandową narracją i dezinformacją systemową, czyli realizowaną przez władze w systemie państwa – wskazują autorzy raportu.

1. Szaleńcy spod szyldu agend klimatycznych. Dezinformacja i propaganda w sprawach zmiany klimatu i polityki klimatycznej [raport z monitoringu mediów]   https://publicystyka.ngo.pl/szalency-spod-szyldu-agend-klimatycznych-dezinformacja-i-propaganda-w-sprawach-zmiany-klimatu-i-polityki-klimatycznej-raport-z-monitoringu-medio-w  25/08/2022