Co po węglu? Górnicy o klimacie, transformacji i przyszłości
Polskie górnictwo przez pryzmat transformacji i dekarbonizacji Polski
Raport z dnia: 20/09/2022
Opublikowany w 2021 przez Międzynarodową Agencję Energetyczną raport ma stanowić drogowskaz dla wszystkich decydentów w kierunku osiągnięcia zerowych emisji netto do 2050 roku w sektorze energii. Autorzy publikacji sprawdzają, jak zapewnić bezpieczeństwo energetyczne i wzrost gospodarczy przy jednoczesnej rezygnacji z paliw kopalnych na rzecz odnawialnych źródeł energii, takich jak energia słoneczna czy wiatrowa. Raport przedstawia również potrzebę nie tylko transformacji aktualnie istniejących elektrowni, ale także implementacji systemu wychwytu dwutlenku węgla z atmosfery, a także zmiany zachowań społeczeństwa niezbędnych do osiągnięcia zerowych emisji netto.
Raport z dnia: 11/05/2021
30/04/2023
IEA - Internatiol Energy Agency
Zespoły: World Energy Outlook oraz Energy Technology Perspectives
223
polski
CC by 4.0
Najważniejsze wnioski
Międzynarodowa Agencja Energetyczna opublikowała w 2021 raport stanowiący mapę drogową skierowaną do decydentów mającą poprowadzić świat do zerowych emisji netto z sektora energetyki do 2050 roku. W publikacji zawarto ponad 400 kamieni milowych stanowiących drogę do wyznaczonego celu. Jako jedno z działań, które należy zaimplementować już dziś to rezygnacja z inwestowania w nowe projekty energetyczne oparte o paliwa kopalne. Następnymi jest wprowadzenie do 2035 r. zakazu sprzedaży nowych samochodów osobowych z silnikami spalinowymi, a do 2040 r. globalny sektor energii elektrycznej ma już osiągnąć zerową emisję netto.
Ścieżka zakłada, że roczne przyrosty elektrowni słonecznych osiągną 630 gigawatów do 2030 r., a energii wiatrowej – 390 gigawatów. Łącznie jest to czterokrotność rekordowego poziomu ustanowionego w 2020 r. W przypadku energetyki słonecznej jest to równoznaczne z instalowaniem obecnie największego na świecie parku fotowoltaicznego mniej więcej codziennie.
Zamiast paliw kopalnych, sektor energetyczny ma się opierać w dużej mierze na energii odnawialnej. Dwie trzecie całkowitej podaży energii w 2050 r. będzie pochodzić z energii wiatrowej, słonecznej, bioenergii, energii geotermalnej i wodnej. Energia słoneczna stanie się największym źródłem, odpowiadając za jedną piątą dostaw energii. Wydajność fotowoltaiki wzrośnie 20-krotnie od teraz do 2050 r., a energia wiatrowa 11-krotnie. Do 2050 r. prawie 90% produkcji energii elektrycznej będzie pochodzić ze źródeł odnawialnych, przy czym wiatr i fotowoltaika łącznie będą stanowić prawie 70%. Większość pozostałej części będzie pochodzić z energii jądrowej.
Raport zakłada, że do 2050 roku połowa z redukcji emisji CO2 będzie pochodzić z technologii, które na dzień dzisiejszy są w fazie prototypowej, dlatego tak kluczowe jest inwestowanie zasobów w badania i rozwój. Zakłada się m.in. elektrolizę wodoru, pracę nad bardziej zaawansowanymi bateriami i magazynami energii oraz bezpośredni wychwyt gazów cieplarnianych z powietrza i ich przechowywanie.
Autorzy raportu zakładają dostarczanie energii elektrycznej około 785 milionom ludzi, którzy nie mają do niej dostępu oraz możliwość bezemisyjnego gotowania dla 2,6 miliarda ludzi, którzy nie mają do niej dostępu. Wartość tego przedsięwzięcia kosztuje około 40 mld USD rocznie, co odpowiada ok. 1% średnich rocznych inwestycji w sektorze energetycznym, przynosząc jednocześnie znaczne dodatkowe korzyści m.in. z obniżonego zanieczyszczenia powietrza w pomieszczeniach.
Przejście na czystą energię przyniesie zdaniem autorów nawet 30 milionów miejsc pracy – 14 z nich będzie związane z działaniami i inwestycjami w bezemisyjną energetykę, a pozostałe 16 milionów z rozwojem samochodów elektrycznych i napędzanych wodorem oraz modernizacją budynków.
Przejście do zera netto przyniesie znaczne nowe możliwości zatrudnienia, a dzięki nowym działaniom i inwestycjom w czystą energię do 2030 r. na naszej drodze powstanie 14 mln miejsc pracy. Wydatki na wydajniejsze urządzenia, pojazdy elektryczne i napędzane ogniwami paliwowymi oraz modernizację budynków i budownictwo energooszczędne wymagałyby dalszych 16 milionów pracowników. Jednocześnie ok. 5 milionów miejsc pracy zniknie w związku z zamknięciem gałęzi gospodarki opartej o paliwa kopalne.
Oprócz samych inwestycji i rozbudowywania elektrowni wymagane będą także inwestycje w sieci przesyłowe i dystrybucyjne, a także punkty ładowania pojazdów elektrycznych, których sprzedaż ma wzrosnąć 18-krotnie. Roczne inwestycje w sieci mają wzrosnąć z 260 mld USD obecnie do 820 mld USD w 2030 r. Liczba publicznych punktów ładowania pojazdów elektrycznych wzrośnie z około 1 miliona obecnie do 40 mln w 2030 r., co wymaga rocznych inwestycji w wysokości prawie 90 mld USD w 2030 r. Roczna produkcja akumulatorów do pojazdów elektrycznych powinna wzrosnąć ze 160 gigawatogodzin (GWh) obecnie do 6 600 GWh w 2030 r. – co odpowiada dodaniu prawie 20 gigafabryk każdego roku przez następne dziesięć lat. A wymagane wprowadzenie wodoru i technologii CCUS po 2030 r. oznacza położenie fundamentów już teraz.
Spis treści 
Multimedia 
Kluczowe ze zmian, które należy zaimplementować do 2030 roku (str. 17)
Inwestycje w sektorze energetyki do 2050 roku (str. 25)
Powiązane artykuły 
