Tegoroczna edycja raportu raportu "Ziemianie Atakują!" to obszerne opracowanie poświęcone stanowi wiedzy i świadomości Polaków na temat kryzysu klimatycznego i środowiskowego. Zawarto w nim analizę wyników badań społecznych przeprowadzonych przez Kantar Polska na zlecenie Lata Dwudzieste, a także punkty widzenia ekspertów z różnych dziedzin, którzy dzielą się swoimi spostrzeżeniami i rekomendacjami. Raport skupia się na pięciu głównych wyzwaniach środowiskowych - katastrofie klimatycznej, katastrofie środowiskowej (zanik bioróżnorodności), sektorze odpadów, jakości powietrza oraz gospodarce wodnej (utrudniony dostęp do słodkiej wody). Z raportu wynika, że Polacy uczą się żyć z katastrofą klimatyczną, a mobilizacja do ratowania Ziemi spada.
Raport z dnia: 02/11/2024
18/11/2024
Kantar Polska, United Nations Global Compact Network Poland, Lata Dwudzieste, Forum Odpowiedzialnego Biznesu
155
polski
Najważniejsze wnioski
Spadek mobilizacji i niska świadomość. W obliczu wojny, niepewności gospodarczej i inflacji, obawy związane z kryzysem klimatycznym spadły. Polacy bardziej koncentrują się na bezpośrednich zagrożeniach, co skutkuje zobojętnieniem i spadkiem mobilizacji w kwestii ochrony środowiska. Wskaźnik osób uważających, że stan Ziemi jest poważny i wymaga natychmiastowych działań, spadł z 78% w 2020 r. do 63% w 2024 r. Mimo deklaracji Polek i Polaków, że ich poziom wiedzy na temat środowiska jest przeciętny lub dość duży, wyniki testu wiedzy pokazują, że jest on niski. Raport wskazuje na porażkę w postaci braku edukacji klimatycznej w szkołach i brak skutecznej komunikacji ze strony władz i firm.
Poczucie bezradności i koncentracja na korzyściach ekonomicznych. Coraz więcej Polaków uważa, że „człowiek i jego obecne działania nie zagrażają środowisku”, co można interpretować jako ucieczkę w strefę komfortu. Rośnie również poczucie bezradności i przekonanie, że jest już za późno, aby zapobiec katastrofie klimatycznej. Jednocześnie Polacy są skłonni do działań proekologicznych głównie wtedy, gdy przynoszą one oszczędności. Dominujące jest podejście pragmatyczne.
Postawy i Zachowania. 33% Polaków uważa, że do zmiany codziennych zachowań na rzecz środowiska może zachęcić argument, że „wystarczą małe kroki i drobne działania, żeby poprawić stan środowiska”. 64% deklaruje naprawianie rzeczy w celu przedłużenia ich życia. Ponad ¾ Polaków stara się jak najdłużej używać raz kupiony produkt. 65% pracowników w Polsce twierdzi, że ekologia i działania prośrodowiskowe są dla nich ważne przy wyborze miejsca pracy.
Odpowiedzialność różnych aktorów za przeciwdziałanie kryzysom. Władze centralne: Polacy oczekują zdecydowanych działań od rządu, parlamentu i partii politycznych w kwestii ochrony środowiska. Koncerny energetyczne: Ze względu na ich znaczący wpływ na emisje gazów cieplarnianych, koncerny energetyczne ponoszą dużą odpowiedzialność za transformację energetyczną. Biznes: Duże firmy i korporacje mają możliwości i środki, aby wdrażać zrównoważone rozwiązania, a także edukować swoich pracowników i klientów. Raport podkreśla rosnącą rolę firm w edukacji klimatycznej. Samorządy: Władze lokalne odgrywają ważną rolę w adaptacji do zmiany klimatu, np. poprzez wprowadzanie rozwiązań urbanistycznych, które zwiększają odporność miast na ekstremalne zjawiska pogodowe. Społeczeństwo: Choć poczucie indywidualnej sprawczości spada, każdy z nas ma wpływ na środowisko poprzez swoje codzienne wybory.
Autorzy zachęcają do zmiany nawyków konsumenckich, ograniczenia konsumpcji i wybierania produktów i usług przyjaznych dla środowisk. Podkreślają konieczność stworzenia nowej, bardziej angażującej narracji o kryzysie klimatycznym, która byłaby w stanie pobudzić wyobraźnię i zmotywować do działania.
Spis treści Ziemianie wciąż atakują. Krótki przegląd stanu ziemi oraz możliwe konsekwencje poczynań ziemian 5
Sorry, taki mamy klimat. Świadomość i postawy Polaków wobec katastrofy klimatycznej 21
Nie mamy – w sensie ścisłym – zielonego pojęcia. Stan wiedzy o środowisku
i wyzwaniach klimatycznych 34
Nieme wołanie. Dlaczego wciąż nie umiemy opowiedzieć o katastrofie
środowiskowej? 43
Co robić? Jak żyć? Próba nowego spojrzenia na wyzwania klimatyczne 69
No to co, do roboty! Wskazówki i inspiracje dla zawodników w grze o uniknięcie katastrofy klimatycznej 82
Jak oni to robią? Zrównoważone wizytówki patronów „Ziemian” 124
Posłowie. Rozpacz, żałoba, wypalenie czy zapał? Kondycja psychiczna
ekspertów klimatycznych 139
Wyssane z „Ziemian” 142
Powiązane artykuły 
