Dokument syntetyzuje ustalenia i rekomendacje z różnych opracowań przygotowanych w ramach European Sustainable Agriculture Dialogue (ESAD) inicjatywy Institute European Environmental Policy (IEEP). Jego głównym celem jest kształtowanie przyszłego programu Unii Europejskiej w zakresie badań i innowacji (FP10) w obszarze rolnictwa i systemów żywnościowych. Raport identyfikuje kluczowe priorytety badawcze, luki w wiedzy oraz proponuje konkretne działania mające na celu wzrost odporności i konkurencyjności sektora rolno-spożywczego w obliczu wyzwań klimatycznych i środowiskowych. Podkreśla potrzebę zwiększonych inwestycji, wzmocnienia współpracy i przyjęcia holistycznego podejścia w projektowaniu przyszłych programów badawczych UE.
Raport z dnia: 03/02/2025
24/03/2025
Institute European Environmental Policy
Jean-François Hulot
21
angielski
Zakres opracowania odnosi się wyłącznie do żywności pochodzącej z rolnictwa. Nie obejmuje rybołówstwa i akwakultury, czy technologii wspierających rozwój „nowej” żywności, takiej jak mięso hodowlane czy żywność na bazie alg.
Luki w badaniach naukowych utrudniające rozwój odpornych, sprawiedliwych i zrównoważonych systemów żywnościowych można podzielić na cztery główne kategorie:
1. Luki w wiedzy – obejmują ograniczoną znajomość mikrobiomu glebowego i brak pełnego zrozumienia ekologii zdywersyfikowanych systemów upraw;
2. Luki w kwantyfikacji i pomiarach – dotyczą potrzeby udoskonalenia metod pomiaru przepływów azotu i odpadów żywnościowych oraz walidacji narzędzi do monitorowania bioróżnorodności;
3. Luki ekonomiczne – obejmują potrzebę analizy kosztów i korzyści dywersyfikacji upraw, narzędzi do szacowania ryzyka w łańcuchu wartości, zbadania sposobu, w jaki środki fiskalne mogłyby pomóc w ograniczeniu marnotrawstwa żywności na poziomie konsumentów oraz poprawy mechanizmów finansowania innowacji w relacjach UE-Afryka;
4. Luki w zarządzaniu – wskazują na potrzebę systemowego podejścia do systemów żywnościowych i bardziej włączających metod badawczych w zakresie transformacyjnej innowacji.
Do pięciu kluczowych obszarów, które powinny być priorytetem w przyszłym programie FP10 w zakresie badań i innowacji w rolnictwie i systemach żywnościowych należą:
1. Adresowanie luk w wiedzy w badaniach rolniczych, co wymaga strategicznego podejścia w FP10 do pogłębienia zrozumienia biologicznych mechanizmów i usług ekosystemowych;
2. Zbalansowanie konkurencyjności i zrównoważonego rozwoju w sektorze rolnym, które powinno być wspierane przez badania i innowacje w FP10, dążąc do harmonii między wydajnością a integralnością ekologiczną;
3. Radzenie sobie z adaptacją do zmiany klimatu i odbudową bioróżnorodności, które powinno stanowić priorytet w FP10, aby uczynić odporność kluczową zasadą transformacji systemów rolno-spożywczych;
4. Inwestowanie w odporne systemy żywnościowe i popyt na zrównoważone produkty w FP10, które powinno zwrócić większą uwagę na stronę konsumpcyjną łańcucha żywności i wzmocnić porozumienie nauka-polityka-społeczeństwo;
5. Zaangażowanie w otwarte zarządzanie badaniami i innowacjami w rolnictwie i żywności w FP10, które wymaga wzmocnienia zaangażowania interesariuszy i przyjęcia systemowych podejść.
CONTENTS
EXECUTIVE SUMMARY 1
INTRODUCTION – THE EU’S R&I LANDSCAPE 2
KEY TOPICS FOR FUTURE SUSTAINABLE FOOD AND FARMING SYSTEMS 4
RESEARCH GAPS 7
PRIORITIES FOR FP10 9
CONCLUSIONS 11