Wdrożenie obszarów przyspieszonego rozwoju energii ze źródeł odnawialnych (OPRO) przyspieszy rozwój OZE i osiągnięcie unijnego celu, którym jest pokrycie przynajmniej 42,5% zapotrzebowania energią ze źródeł odnawialnych. Natomiast wdrożenie przepisów dot. OPRO w Polsce według autorów raportu powinno skupić się na uproszczeniu procedur środowiskowych, a same obszary powinny zostać określone w polskim prawie jako Obszary Niskiego Ryzyka Środowiskowego dla Inwestycji w OZE. Polska ma obowiązek wprowadzić odpowiednie ustawodawstwo dotyczące OPRO do końca grudnia 2024 roku, a same obszary muszą zostać wyznaczone najpóźniej do 21 lutego 2026 roku.
Raport z dnia: 05/07/2024
9/08/2024
Rafał Bajczuk, Maria Niewitała-Rej, Aleksander Śniegocki
42
polski
Najważniejsze wnioski
Wprowadzenie nowej definicji OPRO: Dyrektywa 2023/2413 (RED III) zdefiniowała obszary przyspieszonego rozwoju energii ze źródeł odnawialnych (OPRO), przy których czas wydawania zezwoleń (tzw. permitting) na inwestycje ma być skrócony. Wyznaczane będą na terenach, które nie wzbudzają wątpliwości z punktu widzenia ochrony środowiska.
Czas permittingu na OPRO: Permitting dla elektrowni wiatrowych na lądzie i farm fotowoltaicznych na OPRO nie może przekroczyć 12 miesięcy.
Wymóg wyznaczenia obszarów: Muszą zostać wyznaczone do 21 lutego 2026 roku. Polska musi przyjąć odpowiednie ustawodawstwo do końca grudnia 2024 roku.
Mapowanie potencjału OZE: Pierwszym krokiem do wyznaczenia OPRO jest mapowanie potencjału rozwoju OZE, które Polska ma zakończyć do końca 2024 roku.
Etapy wyznaczania obszarów: Proces obejmuje także poddanie wstępnie wyznaczonych terenów Strategicznej Ocenie Oddziaływania na Środowisko (SOOŚ). Ten etap powinien się zakończyć do 21 lutego 2026 roku.
Złożoność obecnych procedur: Procedury związane z inwestycjami w OZE w Polsce są skomplikowane, co utrudnia szybkie uzyskiwanie zezwoleń, i samo wprowadzenie OPRO nie rozwiąże wszystkich problemów.
Uproszczenie procedur środowiskowych: Implementacja przepisów dotyczących OPRO w Polsce powinna opierać się na uproszczonych procedurach środowiskowych i zdefiniowaniu obszarów jako Obszary Niskiego Ryzyka Środowiskowego dla Inwestycji w OZE.
Wpływ na planowanie przestrzenne: Wyznaczanie Obszarów Niskiego Ryzyka Środowiskowego dla Inwestycji w OZE usprawni proces planowania przestrzennego i pomoże gminom oraz operatorom sieci dystrybucyjnej.
Znaczenie zaangażowania lokalnych społeczności: Nie rekomenduje się wprowadzania obowiązku wskazywania przez gminy terenów leżących w OPRO jako miejsc przeznaczonych na inwestycje w OZE.
Edukacja i transparentność: Zaleca się przeprowadzenie ogólnopolskiej kampanii informacyjno-edukacyjnej oraz transparentne wdrażanie OPRO, aby zwiększyć społeczną akceptację i efektywność realizacji celów UE w zakresie energii odnawialnej.
Spis treści Executive summary 4
Nasze rekomendacje 4
1. Wprowadzenie 7
2. Ramy prawne wdrażania OPRO 8
2.1. Cele unijne – geneza ustanowienia OPRO 8
2.2. Obszary przyspieszonego rozwoju OZE – obowiązujące terminy 10
2.3. Zapisy polskiego Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności: rozdział REPowerEU 11
3. Definicja problemu – ograniczenia proceduralne dla inwestycji w OZE w Polsce 13
3.1. Kluczowe procedury dotyczące inwestycji w OZE w Polsce 13
3.2. Planowanie przestrzenne i jego reforma 16
3.3. Ochrona środowiska 18
3.4. Ograniczenia sieciowe 19
3.5. Pozostałe ograniczenia 20
4. Wytyczne Komisji Europejskiej 21
4.1. Mapowanie potencjału OZE (art. 15b) 21
4.2. Wyznaczanie obszarów przyspieszonego rozwoju OZE (art. 15c) 22
4.3. Ocena wpływu obszarów na środowisko 23
4.4. Konsultacje społeczne i udział interesariuszy 24
5. Europejskie doświadczenia wdrażania OPRO 25
5.1. Niemcy – holistyczne podejście do przyspieszenia rozwoju OZE 25
5.2. Portugalia – przykład kompleksowego mapowania wrażliwości środowiskowej 27
6. Rekomendacje dot. wdrażania OPRO w Polsce 29
6.1. Logika reformy: OPRO jako Obszary Niskiego Ryzyka Środowiskowego 29
6.2.Proces implementacji przepisów dyrektywy RED III 31
6.3. Rekomendacje w zakresie wyznaczania obszarów przyspieszonego rozwoju OZE 32
6.4. Rekomendacje w zakresie przyspieszenia inwestycji w OZE 35
6.5. Rekomendacje w zakresie wdrożenia obszarów przyspieszonych inwestycji w infrastrukturę 38
6.6. Rekomendacje w zakresie partycypacji społeczeństwa 39
7. Podsumowanie 40
Multimedia 
Powiązane artykuły 
