Ranking miast zrównoważonej mobilności to szczegółowa analiza, która ocenia polskie miasta pod kątem działań na rzecz transportu przyjaznego środowisku, efektywnego i dostępnego dla mieszkańców. Raport pokazuje, jak samorządy radzą sobie z wdrażaniem rozwiązań ograniczających emisje, promujących transport publiczny, pieszy i rowerowy, oraz jak kształtują przestrzeń miejską sprzyjającą zrównoważonemu przemieszczaniu się. Dokument zawiera zarówno ocenę stanu obecnego, jak i konkretne dane liczbowe, rankingi oraz rekomendacje, które mają wspierać rozwój mobilności niskoemisyjnej w Polsce.
Raport z dnia: 13/10/2025
17/10/2025
Fundacja Promocji Pojazdów Elektrycznych
Polityka Insight
Mateusz Fornowski
Ryszard Kolasiński
Polityka Insight
KONSULTACJA MERYTORYCZNA
Jacek Mizak
Aleksander Szałański
Fundacja Promocji Pojazdów Elektrycznych
39
polski
Zgodnie z rankingiem zawartym w raporcie, najwyżej ocenionymi miastami w zakresie mobilności zrównoważonej są Warszawa, Kraków i Gdańsk. Stolica uzyskała najwyższe noty dzięki rozbudowanej sieci transportu publicznego, rozwijanej infrastrukturze rowerowej oraz inwestycjom w niskoemisyjny tabor autobusowy i tramwajowy. Kraków wyróżnia się m.in. wprowadzeniem stref czystego transportu i znaczną liczbą autobusów elektrycznych, natomiast Gdańsk – wysoką jakością infrastruktury dla pieszych i rowerzystów, szczególnie w centrum miasta.
Raport pokazuje duże dysproporcje pomiędzy największymi metropoliami a mniejszymi miastami. W miastach takich jak Radom, Rybnik czy Grudziądz, dostępność transportu publicznego i infrastruktury rowerowej pozostaje ograniczona, a udział ruchu samochodowego jest znacznie wyższy. Brakuje spójnych polityk mobilności oraz danych niezbędnych do ich planowania.
W większości analizowanych miast emisje pochodzące z transportu stanowią jeden z głównych czynników zanieczyszczenia powietrza. Raport podkreśla, że rozwój transportu publicznego, szczególnie elektrycznego i niskoemisyjnego, ma kluczowe znaczenie dla poprawy jakości życia mieszkańców. Przykładowo, w Warszawie w ostatnich latach udział autobusów elektrycznych i hybrydowych systematycznie wzrasta, a inwestycje w metro i kolej aglomeracyjną przynoszą wymierne efekty w ograniczaniu korków i emisji.
Raport wskazuje, że miasta z dobrze rozwiniętą infrastrukturą dla pieszych i rowerzystów osiągają lepsze wyniki w zakresie jakości powietrza i komfortu życia. Gdańsk i Wrocław, które od lat inwestują w rozbudowę sieci tras rowerowych, odnotowują wzrost liczby użytkowników rowerów jako środka codziennego transportu. Jednocześnie wiele miast wciąż boryka się z barierami – brakiem ciągłości tras, słabym utrzymaniem zimowym oraz niewystarczającą liczbą stojaków i parkingów rowerowych.
Raport podkreśla, że mobilność zrównoważona nie jest możliwa bez odpowiedniego planowania przestrzennego. W miastach, w których rozwój zabudowy odbywa się w sposób rozproszony, rośnie uzależnienie od samochodów. Przykładem pozytywnych praktyk jest Gdynia, która integruje politykę transportową z planowaniem przestrzennym, tworząc dzielnice o dużej dostępności pieszej i transportowej.
Autorzy raportu zwracają uwagę na brak jednolitych danych o transporcie miejskim, co utrudnia porównywanie miast i monitorowanie postępów. W wielu samorządach brakuje strategii mobilności obejmujących perspektywę 10–20 lat, co prowadzi do doraźnych i niespójnych decyzji inwestycyjnych.
Zrównoważona mobilność wymaga współpracy między działami transportu, środowiska, planowania przestrzennego i zdrowia publicznego. Raport wskazuje, że tylko nieliczne miasta – takie jak Kraków czy Gdańsk – prowadzą zintegrowane programy obejmujące wszystkie te obszary.