Rola planowania przestrzennego w walce z wyzwaniami klimatycznymi jest kluczowa. Zapewnia efektywne zarządzanie terenem, ustanawia ograniczenia w budownictwie i wspomaga ważne inwestycje, których celem jest adaptacja do zmiany klimatu. W miastach pozwala to na ochronę cennych obszarów przyrodniczych, zabezpieczenie przed ekstremalnymi warunkami pogodowymi, czy chociażby rozwiązanie konfliktów dotyczących inwestycji w odnawialne źródła energii. Bez odpowiednich regulacji w gospodarce przestrzennej, radzenie sobie z klimatycznymi wyzwaniami będzie niekompletne i ograniczone, na co wskazuje Komunikat Komitetu Problemowego ds. Kryzysu Klimatycznego przy Prezydium PAN na temat odpowiedzi na wyzwania klimatyczne z perspektywy lokalnych polityk przestrzennych.
Raport z dnia: 10/07/2024
21/10/2024
Komitet ds. Kryzysu Klimatycznego Polskiej Akademii Nauk
8
polski
Najważniejsze wnioski
Wśród głównych problemów związanych z wpływem zagospodarowania przestrzennego na zmianę klimatu, Komitet wskazuje: 1. brak lokalnych planów przestrzennych i nadużywanie administracyjnych decyzji o warunkach zabudowy prowadzące do niekontrolowanej zabudowy, a w konsekwencji do wzrostu uszczelnienia i redukcji powierzchni biologicznie czynnej; chaotyczną zabudowę rodzącą konieczność nadmiernej rozbudowy dróg i kanalizacji; a także 2. niewykorzystywanie sprawdzonych w innych krajach narzędzi reagowania na wyzwania klimatyczne takich jak: instrumenty klimatyczne, narzędzia monitorowania, integracja systemowa różnych rozwiązań, czy mechanizmy finansowe ułatwiające skuteczną ochronę obszarów biologicznie czynnych.
Komitetu Problemowy ds. Kryzysu Klimatycznego przy Prezydium PAN rekomenduje siedem priorytetowych działań, które pomogłyby znacząco dostosować polski system planowania przestrzennego do wyzwań klimatycznych: 1. ochrona i odtwarzanie terenów biologicznie czynnych (np. doliny cieków, torfowiska, tereny zalewowe itp.; 2. promowanie zwartej zabudowy miejskiej; 3. Wdrażanie błękitno-zielonej infrastruktury miejskiej (zazielenianie miast); 4. Zróżnicowanie struktury obszarów rolniczych; 5. Redukcja ryzyka poprzez dostosowanie zagospodarowania terenów do prawdopodobieństwa wystąpienia klęsk żywiołowych i ekstremalnych zdarzeń pogodowych; 6. Uwzględnienie w planowaniu transformacji energetycznej; 7. Uwzględnienie ryzyka podniesienia poziomu morza.
Powiązane artykuły 
