Komunikat Komitetu Problemowego ds. Kryzysu Klimatycznego przy Prezydium PAN podkreśla pilną potrzebę powszechnej edukacji klimatycznej w Polsce, zarówno dla młodzieży, jak i dorosłych, w szczególności decydentów w kwestiach istotnych dla środowiska, społeczeństwa i gospodarki. Edukacja ta powinna być interdyscyplinarna, wpleciona w istniejące programy nauczania, a nie tworzyć odrębny przedmiot. Komitet zwraca uwagę na konieczność wsparcia nauczycieli i aktualizacji materiałów dydaktycznych, aby odzwierciedlały najnowsze badania naukowe. Brak koordynacji i jasno określonych celów obecnych inicjatyw ogranicza ich skuteczność.
Raport z dnia: 19/02/2024
29/11/2024
Komitet ds. Kryzysu Klimatycznego Polskiej Akademii Nauk
4
polski
Najważniejsze wnioski
Edukacja klimatyczna odgrywa kluczową rolę w kształtowaniu skutecznej i akceptowanej przez społeczeństwo polityki klimatycznej. Trudno jest oczekiwać poparcia dla działań mających na celu jej łagodzenie i adaptację do niej, bez powszechnego zrozumienia problemu zmiany klimatu.
Pięć kluczowych punktów dotyczących skutecznej edukacji klimatycznej: 1. Powszechna świadomość wpływu człowieka na klimat. Najważniejszym celem edukacji klimatycznej powinno być uświadomienie społeczeństwu, że działalność człowieka jest głównym czynnikiem wpływającym na obecną zmianę klimatu i zmiany w środowisku. Należy podkreślić, że tempo tych zmian jest bezprecedensowe w historii geologicznej, a ich skutki są już odczuwalne i będą w coraz większym stopniu kształtować naszą przyszłość. 2. Edukacja klimatyczna dla dorosłych. Raport zwraca szczególną uwagę na edukację klimatyczną dorosłych, a w szczególności decydentów politycznych i gospodarczych na wszystkich szczeblach – od krajowego (politycy, kadra zarządzająca) po lokalny (na szczeblu gmin, małych przedsiębiorstw, społeczności lokalnych). To oni podejmują decyzje ważne dla naszej przyszłości i w interesie wszystkich jest, aby podejmowali je na podstawie rzetelnej wiedzy o klimacie, środowisku i zagrożeniach z nimi związanych. 3. Wsparcie dla nauczycieli i integracja z programem nauczania. W przypadku edukacji na poziomie średnim i podstawowym kluczowe jest skuteczne i szerokie wsparcie nauczycieli, którzy w większości nie są przygotowani do przekazywania wiedzy na temat zmiany klimatu i jej przyczyn. Według członków Komitetu, zamiast wprowadzania osobnych zajęć lub przedmiotów, bardziej efektywne byłoby włączanie treści związanych z klimatem do standardowych lekcji z różnych przedmiotów, takich jak język polski, historia, matematyka, przyroda, fizyka i geografia. Wiedzę o klimacie można przekazywać w sposób praktyczny, nie tylko w szkole, ale także w terenie, podczas debat, dyskusji i codziennych działań. Raport podkreśla również konieczność zapewnienia odpowiedniego wsparcia psychologicznego zarówno uczniom, jak i nauczycielom. 4. Interdyscyplinarne kształcenie klimatyczne na poziomie wyższym. Komitet podkreśla znaczenie interdyscyplinarnego kształcenia klimatycznego na poziomie wyższym. Dzisiejsi studenci, doktoranci i słuchacze studiów podyplomowych wnoszą do życia społeczno-gospodarczego najnowszą wiedzę, dlatego ważne jest, aby była ona oparta na zrozumieniu stanu klimatu i środowiska. Dużą rolę w kształceniu klimatycznym mogą odegrać zajęcia ogólne z podstaw wiedzy o klimacie i jego aktualnej zmianie, oferowane w pakietach przedmiotów do wyboru na wszystkich kierunkach studiów. 5. Aktualizacja materiałów dydaktycznych: Komitet zwraca uwagę, że wiele podręczników i materiałów pomocniczych, zarówno szkolnych, jak i akademickich, zawiera treści nieaktualne lub sprzeczne z obecną wiedzą o klimacie. Sugeruje przeprowadzenie przeglądu i aktualizacji materiałów dydaktycznych, tak aby zawierały one najnowsze dane dotyczące zmian klimatycznych i środowiskowych, ze szczególnym uwzględnieniem danych o antropogenicznym wymuszeniu klimatycznym i jego wpływie na przyrodę, społeczeństwo i gospodarkę. Komitet rekomenduje możliwie częstą aktualizację materiałów, aby odzwierciedlały one najaktualniejszą wiedzę o klimacie.
Powiązane artykuły 
